اگر ما چیزی را نخواهیم، هرگز بر ما تحمیل نخواهد شد

سعادت و بدبختی اجتماع و فقر و بیماری و جهل و شکست و پیروزی و دانش و فرهنگ و هر اتفاقی در "جامعه" نتیجه ی مستقیم اعمال خودمان است و اگر ما چیزی را نخواهیم، هرگز بر ما تحمیل نخواهد شد!

برای زندگی

امام موسی صدر

ایمان و جامعه

جامعه یا به خدا ایمان دارد یا ندارد. اگر افراد مومن باشند نمی توانند در جامعه غیرمومن زندگی کنند. انسان نیز یا به خدا ایمان دارد یا ندارد. (مومن است یا مومن نیست) این ادعا که انسان میتواند از دین و ایمان خود در جامعه غیرمومن حفظ و نگهداری کند و در این جامعه زندگی نماید، همانند نگهداشتن ذغال افروخته در دست است، آینده ای که ما در آن زندگی خواهیم کرد. در چنین جامعه ای زندگی کردن درعین حفظ ایمان خود به خدا فقط از راه مجاهدت و جنگ و دفاع و درگیری پیوسته امکانپذیر است و یا راهی که دین به ما می آموزد تشکیل جامعه های کوچک و یکدیگر را به حق و صبر سفارش دادن است.

امام موسی صدر

انسان آسمان

اهمیت جامعه

 فرد جز حقیقی جامعه است. او به روشنی از جامعه تاثیر می پذیرد و بر جامعه نیز اثر می گذارد. آدمی، در تکوین خود، در زندگی، در فرهنگ خود، در برآوردن نیازهایش، در همه امور، جزئی از جامعه خویش است و از جامعه اثر می پذیرد. نمی توان فرد را کانون همه توجهات قرار داد اما به اوضاع اجتماع بی توجه بود و از آن غفلت ورزید. نمی توان برای فرد و تربیت او برنامه ریزی کرد و، در عین حال، او را در جامعه ای رها کرد که با تعالیم و برنامه های مذکور سنخیت و تناسبی ندارد. پس اگر بخواهیم فرد صالح و مومن و شایسته باشد، غفلت از جامعه فرد به هیچ وجه مجاز نیست.

حقیقت این است که اسلام از زبان پیامبر خود می گوید: " بعثت لاتمم مکارم الاخلاق" ( مبعوث شدم تا مکارم اخلاق را تمام کنم.) اما آیا مکارم اخلاقی فرد مصونیت دارد و می توان آن را در محیط و جامعه ای حفظ و صیانت کرد که با آن مکارم و آموزه های ایمانی و اعمال متعالی نامتناسب است؟ قطعا نه. به نظر من تاثیرپذیری انسان از جامعه نیازی به برهان ندارد. بنابراین، اسلام که خواهان تربیت فرد است، تلاش می کند که برای او جامعه ای فراهم آورد که با تربیت و ایمان و اخلاق و کردار او متناسب باشد. بدین سبب است که اسلام در امور جامعه دخالت می کند.

امام موسی صدر

ادیان در خدمت انسان

اخلاق

در سیره آمده است که پیامبر'ص' سر فرودآورده، استغفارکنان وارد مکه شد و دشمنان خود و کسانی را که به او ظلم و او را از مکه اخراج کرده بودند، بخشید. آنان را رها شدگان در راه خدا و برای خدا و فی سبیل الله خواند. اینجا اخلاق مدار بودن اسلام آشکار میشود اسلام برای کامل کردن مکارم اخلاق آمده است. 

امام موسی صدر

حدیث سحرگاهان

بی حرمتی به اموال مردم

لا تاکلوا اموالکم بینکم بالباطل

خطرهایی که جوامع را تهدید می کند، در نتیجه بی حرمتی به اموال مردم و به ناحق خوردن اموال و تمایل شدید برای استثمار ضعیف و غصب کردن حق ضعیف به دست قوی، همه و همه جامعه را در معرض خطر یا نابودی از درون و جنگ میان افراد آن جامعه قرار می دهد.

کتاب حدیث سحرگاهان

امام موسی صدر

تنها قهرمان صحنه تاریخ انسان است

انسان بر حسب تمایلات و نیازمندی های خود می کوشد تا از جهانی که در آن زیست می کند آگاهی هایی به چنگ آورد. بر این اساس به قرائت سطری از کتاب آفرینش می پردازد. این قرائت بر حیات وی تاثیر می گذارد، دانش و بینش او را بالا می برد و زندگی وی را به دست تغییر و تحول می سپارد و در عین حال موجب تغییرات و دگرگونی هایی در محیط و دنیای اطراف انسان می گردد. پس از آن به قرائت دوم سطر از سطور جهان خلقت می آغازد و همین طور ادامه می دهد.

 بنابراین، تنها قهرمان صحنه تاریخ انسان است. تنها اوست که تاریخ را می سازد، تغییر می دهد و به حرکت درمی آورد. انسان خود نیز دگرگون می شود، پیشرفت می کند و این کنش ها و واکنش های او با جهان پیوسته استمرار می یابد. تنها عامل انسان و نه هیچ عامل دیگر، آفریننده و سازنده کلیه این حوادث است.

از کتاب نای و نی
امام موسی صدر